ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
76
τ.
140
/2020
Οπότε τίθεται το ερώτημα: πώς θα θέλα-
με να είναι ο πρώην κρατούμενος όταν
θα εκτίσει την ποινή του και θα βρίσκεται
ανάμεσα μας; Θέλουμε να είναι μέρος μια
ασφαλούς κοινωνίας ή, όσο δεν μας αγ-
γίζει, δεν ασχολούμαστε; Προέκταση του
ερωτήματος είναι και τα παρακάτω: Σε τι
κοινωνία θέλουμε να μεγαλώσουμε τα
παιδιά μας και τι παράδειγμα θέλουμε να
δώσουμε; Η τιμωρία αρκεί ή μήπως πρέ-
πει να περάσουμε και στην επανόρθωση; Τι
ακριβώς αποκομίζει η κοινωνία μας μένο-
ντας μόνο στην τιμωρία και συντηρώντας
φυλακές, βαρύνοντας κάθε φορολογού-
μενο περίπου 22€/έτος; Τι θα αποκομίσει
αν το τιμωρητικό σύστημα συνδυαστεί-
συμπληρωθεί με το επανορθωτικό;
Τώρα, αναφορικά με τα συναισθήματα, αι-
σθάνομαι πληρότητα διότι είναι η απόδει-
ξη ότι ναι, κάτι συνεισέφερα και εγώ στην
βελτίωση της ζωής τους, καθώς και επιβε-
βαίωση ότι έχουμε πάρει το σωστό δρόμο.
ΔΓ:
Η δίκη μου πηγή έμπνευσης είναι η δυ-
νατότητά μας να επιλέγουμε πώς θα πρά-
ξουμε. Και να εξηγήσω τι εννοώ: εκείνο
που διαπιστώνω από την εφαρμογή του
προγράμματος τόσο στην Καλιφόρνια όσο
και στην Ελλάδα είναι ότι πολλές φορές
έχουμε την αίσθηση ότι η βία (κάθε μορ-
φής) είναι η μοναδική επιλογή μας. Έτσι,
πράττουμε σύμφωνα με το μοτίβο συμπε-
ριφοράς με το οποίο έχουμε μάθει να λει-
τουργούμε από πολύ νωρίς στη ζωή μας,
αγνοώντας ότι ίσως ένας άλλος τρόπος θα
μπορούσε να κάνει τη ζωή μας - αλλά και τη
ζωή των γύρωμας - πιο ανεκτή ή ακόμα και
πιο όμορφη. Η συνειδητοποίηση αυτή των
επιλογών μας, η βαθειά και ειλικρινής ανά-
ληψη της ευθύνης για τη συμπεριφορά μας
(οποία κι αν είναι αυτή), η γνώση ότι οι πρά-
ξεις του καθενός μας επηρεάζουν τον κό-
σμο γύρω μας και η ιδέα ότι η τιμωρία είναι
μια πράξη εκδίκησης ενώ αυτό που πραγ-
ματικά χρειαζόμαστε είναι η επανόρθωση,
όλα αυτά με συγκινούν βαθιά και ορίζουν
τα βήματα μου στη ζωή και στο πρόγραμμα.
Όταν βλέπω τους συμμετέχοντες στο πρό-
γραμμα να θεωρούν ότι γίνονται χρήσιμοι
στους γύρω τους, να νιώθουν ανακούφι-
ση και χαρά από την επικοινωνία τους με
τους άλλους, αισθάνομαι περήφανη για
ό,τι έχουν καταφέρει και ελπίδα ότι ίσως,
κάποτε, ο κόσμος μας θα γίνει λίγο καλύ-
τερος. Με ένα βήμα κάθε φορά.
Πώς χρηματοδοτείται το Πρόγραμμα;
ΠΚ:
Από το 2016 έως και τα μέσα του 2018
από ίδιους πόρους, ήτοι από δικά μας χρή-
ματα. Από τα μέσα του 2018 έως και σήμε-
ρα από χορηγίες.
ΔΓ:
Πράγματι, οι βασικοί μας χρηματοδό-
τες μέχρι τώρα ήταν το AAA - ICDR Foun-
dation (American Arbitration Association
- International Center for Dispute Resolu-
tion) και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Πέρα
από αυτό, εταιρείες, μεταξύ των οποίων η
Νομική Βιβλιοθήκη, αλλά και ιδιώτες μας
έχουν τιμήσει κατά καιρούς με τις ευγενι-
κές δωρεές τους.
Xρειάζεστε Εθελοντές; Μπορούν και πώς
να σας συνδράμουν συνάδελφοι διαμε-
σολαβητές;
ΠΚ:
Πάντα είναι χρήσιμη η βοήθεια και υ-
πάρχει πολλή δουλειά να γίνει, δουλειά
που έχει να κάνει με διοικητική υποστήρι-
ξη, με επικοινωνία, με διενέργεια ταυτό-
χρονων εκπαιδεύσεων κλπ.
ΔΓ:
Ταυτόχρονα, είναι πολύ σημαντικό για
εμάς να δίνονται τέτοιες ευκαιρίες και σε
συμμετέχοντες στο πρόγραμμα που έχουν
ολοκληρώσει όλους τους κύκλους εκπαί-
δευσης. Προσπαθούμε, λοιπόν, να εμπλέ-
κουμε ενεργά και πρώην κρατούμενους
αλλά και προσωπικό των φυλακών.
Ποιους στόχους έχετε για το μέλλον της
δράσης σας;
ΠΚ:
Όπως σημειώσαμε και ανωτέρω, την
επέκταση και σε άλλες φυλακές και την
διάδοση της στον κοινωνικό ιστό ώστε να
βγει το μήνυμα και οι τεχνικές του προ-
γράμματος και εκτός φυλακών.
ΔΓ:
Και οι στόχοι μας αυτοί γίνονται ακό-
μα πιο σημαντικοί για εμάς, καθώς το πρό-
γραμμά μας είναι το μοναδικό του είδους
του στην Ελλάδα (αλλά και στην Ευρώπη),
όπως άλλωστε μνημονεύεται και από την
Γ.Γ Αντιεγκληματικής Πολιτικής ως τρό-
πος αντιμετώπισης της βίας στις φυλακές
(απάντηση της Ελλάδας στην έκθεση 2019
της Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασα-
νιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης).
Μπορείτε να μας περιγράψτε μια εμπει-
ρία που είχατε στο πλαίσιο του Προγράμ-
ματος με εκπαιδευόμενο κρατούμενο ή
ομάδα κρατούμενων από την οποία επι-
βεβαιώσατε την ευεργετική επίδραση
του θετικού έργου σας;
ΠΚ:
Αφορά έναν κρατούμενο Ρομά, τον Θ.,
σε ένα αγροτικό κατάστημα κράτησης. Στις
πρώτες 16 ώρες ήταν αμίλητος, μόνο πα-
ρακολουθούσε, δεν έγραφε διότι δεν ήξε-
ρε πώς να γράφει, απλά άκουγε και, απ’ ό,τι
φάνηκε, αποτύπωνε με ακρίβεια ότι είχαμε
πει. Ένα από το προβλήματα που είχε ήταν
ότι δεν μπορούσε να πάρει άδεια προκειμέ-
νου να δει το παιδί του, το οποίο ήταν άτομο
με αναπηρία. Η αιτία μη χορήγησης άδειας
ήταν η κακή επικοινωνία, καθότι αφενός
δεν μπορούσε να κάνει έναν ήρεμο διάλο-
γο, αφετέρου δεν ήξερε πώς να εκφράσει
τις ανάγκες του. Την προτελευταία ημέρα
και πριν ολοκληρωθεί η εκπαίδευση, ήρθε
χαρούμενος (πρώτη φορά τον είδα να γε-
λάει) και μου είπε ότι εφάρμοσε κάποια από
τα εργαλεία επικοινωνίας που είχε διδαχθεί
και, με την βοήθεια και της κοινωνικής λει-
τουργού, τελικά την πήρε την άδεια.
Μια άλλη εμπειρία είναι τα πρόσωπα των
κρατουμένων και τα συναισθήματα που
αποτυπώνονται σε αυτά, όταν, κατά την
διάρκεια προβολής ενός δυνατού ντοκιμα-
ντέρ (στο πλαίσιο της εκπαίδευσης), διαπι-
στώνουν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος επί-
λυσης των διαφορών τους, ότι, ακόμη και αν
έχουν παραβιάσει το νόμο, υπάρχει λύση.
ΔΓ:
Κάθε ιστορία εφαρμογής των δεξιο-
τήτων έχει τη δική της δύναμη και αντικα-
τοπτρίζει την ανθρωπιά που βρίσκεται σε
καθέναν από εμάς, οπότε είναι δύσκολο
για εμένα να ξεχωρίσω κάποια εμπειρία.
Γι’ αυτό θα αναφερθώ στην πιο πρόσφα-
τη, όταν, ένας συμμετέχων στο πρόγραμ-
μα που εκτίει την ποινή του για ανθρωπο-
κτονία, μου περιέγραφε λεπτομερώς πώς
βοηθούσε καθημερινά τους συγκρατού-
μενούς του να επιλύουν τις συγκρούσεις
τους εν μέσω των γενικότερων εντάσεων
που ευνοήθηκαν λόγω κορονοϊού. Έτσι,
παρά το γεγονός ότι τα άτομα στην πτέρυ-
γα είχαν αυξηθεί, οι καυγάδες ήταν πιο πε-
ριορισμένοι και πιο διαχειρίσιμοι.
Σας ευχαριστούμε για την ενδιαφέρουσα
συζήτηση και σας ευχόμαστε καλή δύνα-
μη στο έργο σας.