ΣΥΝήΓΟΡΟΣ, Τεύχος 7-8/2020

ΣΥΝ

ΓΟΡΟΣ

Νοµική τεχνολογία (Legal Tech) και ζητήµατα ηθικής

ανάπτυξη των εφαρμογών τους, μεγαλύ-

τερο και από αυτό που κατέχει η δημόσια

διοίκηση σε κάθε κράτος. Ως αποτέλεσμα,

η εφαρμογή τους σε νομικά συστήματα

που δεν έχουν εναλλαξιμότητα αποτελε-

σματικών εφαρμογών νομικής τεχνολογί-

ας σε τοπικό επίπεδο είτε λόγω εγγενών

περιορισμών, όπως π.χ. η γλώσσα (περί-

πτωση Ελλάδας) είτε λόγω ελλιπών πό-

ρων (ψηφιακό χάσμα) δύναται να επιφέρει

σημαντική αλλοίωση στην διαμόρφωση

της εσωτερικής νομικής κουλτούρας.

Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης μπο-

ρούν να αλλάξουν πολλές πτυχές του τρό-

που παροχής των νομικών υπηρεσιών

αφού ακόμα και το ζήτημα του τι συνιστά

νομική συμβουλή αλλάζει. Αν και η τεχνη-

τή νοημοσύνη δεν αλλάζει τις βασικές αξίες

του νομικού επαγγέλματος, όπως το απόρ-

ρητο, επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην

πρακτική. Η αυξανόμενη χρήση της τεχνη-

τής νοημοσύνης στην εκτέλεση του δικη-

γορικού λειτουργήματος μπορεί να επη-

ρεαστεί από την προκατάληψη (bias) που

μπορεί να διέπει γενικά ένα σύστημα που

τροφοδοτείται από συγκεκριμένα δεδομένα

που παρέχονται από ανθρώπους που γρά-

φουν τους αλγόριθμους. Οι άνθρωποι είναι

επιρρεπείς στο να δείχνουν κάποιο στοι-

χείο προκατάληψης και εάν τέτοια δεδομέ-

να τροφοδοτούνται σε αυτές τις μηχανές, τα

στρεβλωμένα αποτελέσματά τους θα μπο-

ρούσαν να είναι επιζήμια για τη δικαιοσύ-

νη

. Όμως οι πιο σημαντικές νομικές αξίες

που έχουν διαμορφωθεί είναι η ίση μετα-

χείριση βάσει του νόμου, η δημόσια, αμε-

ρόληπτη και ανεξάρτητη εκδίκαση νομικών

διαφορών, η πλήρης αιτιολόγηση και η πα-

ραγωγή νομικών αποτελεσμάτων με βάση

το νόμο και την νομική εκτίμηση των γεγο-

νότων και όχι την κοινωνική κατάσταση ή

την εξουσία των μερών. Η δικαιοσύνη και

η συμμετοχή στις διαδικασίες της πρέπει να

βασίζεται σε κοινωνικά δικαιολογημένους

λόγους, στον μη αποκλεισμό και στην δια-

φάνεια, στοιχεία που τα συστήματα τεχνη-

τής νοημοσύνης δεν φαίνεται να διασφα-

λίζουν ακόμα. Αυτό που το Council of Bars

and LawSocieties of Europe (CCBE) τονίζει

είναι ότι οι δικηγόροι αφενός θα έχουν πά-

ντα πολύ διαφορετικό σύνολο δεξιοτήτων

και προσέγγιση των νομικών θεμάτων από

τους αναλυτές δεδομένων, αφού η κατα-

14.

Surden, Harry,

The Ethics of Artificial Intelli-

gence in Law: Basic Questions (August 22,

2019). Forthcoming chapter in Oxford Hand-

book of Ethics of AI, 2020, U of Colorado

Law Legal Studies Research Paper No. 19-

29, Available at SSRN:

https://ssrn.com/ab-

stract=3441303.

νόηση και η επισήμανση των ορίων εφαρ-

μογής και χρησιμότητας των συστημάτων

νομικής τεχνολογίας δεν μπορούν να είναι

μόνο ένα τεχνικό ζήτημα και αφετέρου δεν

θα πρέπει να πάψουν να υποστηρίζουν το

κράτος δικαίου προς το συμφέρον των πε-

λατών τους

. Από την άλλη, όσοι εμπλέκο-

νται στον τομέα της νομικής τεχνολογίας θα

πρέπει να κατανοήσουν ότι η τεχνική της

τυπικής ανάλυσης πηγών και δεδομένων

διαφέρει ουσιαστικά και ποιοτικά από τον

εμπλουτισμό μίας υπόθεσης με την εξειδί-

κευση και την πολύπλευρη γνώση του δι-

καίου που διαθέτει ένας νομικός. Ένα από

τα βασικότερα χαρακτηριστικά του κράτους

δικαίου, εξάλλου, δεν είναι η μηχανική υπα-

γωγή σε κανόνες αλλά η κριτική τους μέσα

από συγκεκριμένο σύστημα κοινωνικών

σχέσεων και παραδοχών.

15. CCBE CONSIDERATIONS ON THE LEGAL

ASPECTS OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE,

2020,

https://www.ccbe.eu/fileadmin/spe-

ciality_distribution/public/documents/

IT_LAW/ITL_Guides_recommendations/

EN_ITL_20200220_CCBE-considerations-

on-the-Legal-Aspects-of-AI.pdf?fbclid=IwA-

R2uvfrPVk59twKFhLsVji0vcGJDtIB8XtKfiUp-

De4ibFXb-0SkITnmYyh8.